Lichtgevoeligheid: Wat is fotofobie, en waarom?

Wat is fotofobie of lichtgevoeligheid?

Blijf je liever binnen op zonnige dagen? Of knijp je je ogen dicht wanneer je buiten bent? Dan kon je wel eens last hebben van lichtgevoelige ogen.

Lichtgevoeligheid staat ook bekend als fotofobie, wat ‘angst voor licht’ betekent. Maar wat is lichtgevoeligheid of fotofobie nu precies?

Farah Amara, Optometrist bij Specsavers, legt uit dat het gaat om hoe jij licht ervaart:

“Fotofobie verwijst naar de gevoeligheid van de ogen voor licht, vooral fel licht. Vooral als het onprettig of zelfs pijnlijk is.”

Lichtgevoeligheid kan te maken hebben met verschillende medische aandoeningen. Het kan ook komen doordat je te veel uv‑licht in je ogen krijgt. Dit geeft dan een tijdelijke ontsteking van het oogoppervlak. Soms is het een gevolg van refractie‑afwijkingen waarmee niets is gedaan.

Laten we eens nader kijken naar de mogelijke oorzaken van fotofobie.

Wat zijn de meest voorkomende oorzaken van fotofobie of lichtgevoelige ogen?

Volgens Farah zijn er een verschillende zaken die fotofobie kunnen veroorzaken.

“Dat je lichtgevoelige ogen hebt, betekent niet per se dat er iets mis is. Het kan heel normaal zijn. Sommige mensen ervaren het als ze vaak een zonnebril dragen. Normaal zonlicht is daardoor even vervelend en leidt tot verhoogde lichtgevoeligheid. Het is hetzelfde als in een donkere kamer zitten en dan direct de volle zon ingaan.”

Maar er kunnen ook andere oorzaken zijn:

• Droge ogen: Dit is wanneer je ogen niet genoeg tranen produceren of je traanvocht niet goed genoeg is.

• Staar (cataract): Een veelvoorkomende oogziekte waarbij de lens in het oog troebeler wordt. Vooral ouderen krijgen hier vroeg of laat mee te maken.

• Conjunctivitis: Dit is de medische term voor ontstoken slijmvlies van de ogen. Het is de meest voorkomende oorzaak van een rood oog.

• Keratitis: Een ontsteking van het hoornvlies, het heldere vlies dat de iris en de pupil in je oog bedekt.

• Uveïtis: Een relatief zeldzame oogziekte die optreedt wanneer een diepere laag in de oogbal ontstoken raakt.

• Schade aan het netvlies: Het lichtgevoelige laagje aan de achterkant van je oog.

• Oculaire albinisme: Een gebrek aan pigment in het oog, dat het vermogen van het oog om licht te blokkeren beïnvloedt.

Wat zijn de klachten bij lichtgevoeligheid of fotofobie?

Volgens Farah kunnen de klachten van persoon tot persoon verschillen. Dit zijn de bekendste:

• Knijpen met de ogen

• Vermoeide of pijnlijke ogen

• Hoofdpijn of migraine

• Overmatig knipperen

• Waterige ogen

Als je gevoelig bent voor licht, zul je bijvoorbeeld:

• Vaak knijpen met je ogen of veel knipperen.

• Je handen gebruiken om je ogen tegen het licht te beschermen.

• Liever binnen blijven op zonnige dagen, of pas naar buiten gaan na zonsondergang.

• Dimlicht opzoeken en fel licht vermijden.

Het kan zich op verschillende manieren uiten, denk aan pijn in de ogen en hoofdpijn. Als dat snel opkomt, kan het een teken zijn van een ernstigere aandoening. Neem dan contact op met je huisarts.

Kun je fotofobie voorkomen?

Fotofobie kan niet volledig worden voorkomen, maar er zijn een paar dingen die je kunt doen om ermee om te gaan:

Het wordt aanbevolen om je ogen regelmatig te laten controleren, minstens één keer per twee jaar. Zo kan tijdig worden vastgesteld of er een behandeling nodig is en kun je hiervoor worden doorverwezen.

Zonnebrillen kunnen verlichting bieden, maar het is beter om een zonnebril niet te lang achtereen te dragen, vooral niet binnenshuis. Dit kan indirect de fotofobie verergeren omdat de ogen wennen aan donkere omstandigheden. Maar gebruik buiten juist wel een zonnebril in omgevingen met een hoge UV‑straling.

Hoe kan fotofobie behandeld worden?

De behandeling lichtgevoeligheid of fotofobie richt zich op de oorzaak die erachter zit.

Als je last hebt van droge ogen, dan kunnen oogdruppels al heel goed helpen.

De onderliggende oorzaak kan echter ook staar (cataract) zijn. Soms is een operatie dan de enige oplossing.